Δυστυχώς, πολλά άτομα προσέρχονται στον πλαστικό χειρουργό αφού έχει γίνει η αφαίρεση της βλάβης από γιατρό άλλης ειδικότητας, ζητώντας την αποκατάσταση του ελλείμματος, που έχει μείνει μετά την αφαίρεση του όγκου. Το έλλειμμα αυτό, πολλές φορές δεν έχει “κλείσει” σωστά, με αποτέλεσμα να υπάρχει λειτουργική ανωμαλία στην περιοχή. Για το λόγο αυτό, ο πλαστικός χειρουργός θα πρέπει να αντιμετωπίζει από την πρώτη στιγμή τους όγκους του δέρματος, όποιας φύσης και αν είναι αυτοί. Αυτός έχει τις γνώσεις να κάνει τη διάγνωση, την αφαίρεση και την αποκατάσταση.

ΕΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΣΤΙΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΣ ΒΛΑΒΕΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Πρέπει να τονίσουμε ιδιαιτέρως ότι ο σημαντικότερος παράγοντας στην αντιμετώπιση του καρκίνου του δέρματος είναι η έγκαιρη διάγνωση. Αυτό άλλωστε ισχύει σε οποιοδήποτε τύπο καρκίνου. Ακόμα και ο κακοηθέστερος όγκος, εάν αντιμετωπιστεί όταν βρίσκεται σε αρχικό στάδιο, θα θεραπευθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Για παράδειγμα, ακόμη και το μελάνωμα, το οποίο είναι ο πιο κακοήθης καρκίνος του δέρματος, εάν αντιμετωπιστεί σε πολύ αρχικό στάδιο, θεραπεύεται για πάντα. Αντίθετα, εάν αφεθεί ακόμη και για μερικούς μήνες χωρίς αντιμετώπιση, η εξέλιξη θα είναι πολύ κακή.

Ακόμη και τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα, που είναι μία βλάβη εξαιρετικά χαμηλής κακοήθειας, όταν αφήνονται για χρόνια, χωρίς να θεραπευθούν, μπορεί να δημιουργήσουν σοβαρά προβλήματα υγείας.

ΠΟΤΕ ΑΦΑΙΡΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΣΠΙΛΟΙ

Ο πλαστικός χειρουργός, έχει την απαιτούμενη γνώση και πείρα να καταλάβει ποιες βλάβες είναι ύποπτες για κακοήθεια, ακόμη και με μία ματιά. Βεβαίως, η τελική επιβεβαίωση γίνεται μετά την αφαίρεση της βλάβης και τη βιοψία.

Υπάρχει στη χώρα μας μία πολύ λανθασμένη άποψη που λέει ότι δεν πρέπει να αφαιρούνται οι βλάβες του δέρματος, διότι μπορεί να εξελιχθούν σε κακοήθειες. Αυτό είναι μία πολύ ξεπερασμένη άποψη, χωρίς καμία επιστημονική τεκμηρίωση, που υπήρχε ευρέως το 19ο αιώνα κι από στόμα σε στόμα μεταφέρθηκε μέχρι τις μέρες μας. Η άποψη αυτή έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα στον ελληνικό πληθυσμό, διότι έχει γίνει η αιτία πολλά άτομα να καταφεύγουν στο γιατρό όταν πλέον είναι πολύ αργά. Αντίθετα, θα πρέπει να τονίσουμε ότι όταν υπάρχει η παραμικρή υποψία για εξέλιξη σε κακοήθεια, τότε ο ασθενής πρέπει να προσέρχεται στον πλαστικό χειρουργό και αυτός θα κρίνει εάν αυτή η βλάβη πρέπει να αφαιρεθεί ή όχι.

Όταν η βλάβη είναι σε αρχικά στάδια, η αφαίρεση είναι πάρα πολύ εύκολη. Γίνεται με τοπική αναισθησία, στο ιατρείο και δεν υπάρχει καθόλου ταλαιπωρία. Αντίθετα, η αμέλεια μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες επαναλαμβανόμενες επεμβάσεις και πολλές φορές ακόμη και σε απώλεια και της ίδιας της ζωής του ασθενή.
Κάθε άτομο θα πρέπει να υποπτευθεί ότι μία ελιά μπορεί να εξελίσσεται σε κακοήθεια, όταν αυτή μεταβάλλεται. Η μεταβολή μπορεί να αφορά στο χρώμα, στο σχήμα ή στο μέγεθος. Επίσης, πρέπει να αφαιρούνται, ανεξαρτήτως μεταβολής, οι βλάβες, οι οποίες δέχονται συνεχή τραυματισμό (στο ξύρισμα, με τη ζώνη, με τα ρούχα, με κολιέ, κ.λ.π.) ή βλάβες που βρίσκονται σε παλάμες ή πέλματα.

Οι απόψεις που λένε ότι μην αγγίζετε τις ελιές, διότι μπορεί να γίνουν καρκίνος, ανήκουν στη νοοτροπία των προγόνων μας και όχι στη σύγχρονη ιατρική πρακτική.

Οι βασικότεροι παράγοντες που μπορεί να δημιουργήσουν καρκίνο του δέρματος είναι η έκθεση στον ήλιο, ο συνεχής τραυματισμός μίας περιοχής, οικογενειακό ιστορικό, γενετική προδιάθεση, η ύπαρξη πολλών σπίλων και άλλα.

Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης που μπορεί να κάνει κάθε άτομο είναι η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο. Οι ακτίνες του ήλιου περιέχουν υπεριώδη ακτινοβολία, η οποία είναι φοβερά επιβλαβής για το δέρμα. Εκτός του ότι η ηλιακή ακτινοβολία αυξάνει τις πιθανότητες καρκίνου του δέρματος, παράλληλα καταστρέφει την ελαστικότητά του και το κάνει να φαίνεται πολύ πιο γερασμένο (φωτογήρανση).

Τις τελευταίες δεκαετίες η καταστροφή του στρώματος του όζοντος στην ατμόσφαιρα, έχει δημιουργήσει μία αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας. Αυτό αποτελεί το βασικό παράγοντα για τον οποίο ο καρκίνος του δέρματος αυξάνεται ραγδαία παγκοσμίως τα τελευταία χρόνια. Η υπεριώδης ακτινοβολία υπάρχει και στις λάμπες μαυρίσματος (solarium), οι οποίες είναι εξίσου επιβλαβείς με τον ήλιο για το δέρμα.

Οι βλάβες από ήλιο συσσωρεύονται καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Δηλαδή, ακόμα και οι βλάβες που έχουν συσσωρευθεί σε παιδική ηλικία μπορεί να εμφανιστούν σε μεγαλύτερη ηλικία. Επίσης, η έκθεση στον ήλιο δεν πρέπει ποτέ να γίνεται απότομα. Αυτό συμβαίνει σε άτομα που κάνουν δουλειές γραφείου και κατά τη διάρκεια των διακοπών τους προσπαθούν μέσα σε λίγες ημέρες να μαυρίσουν. Αυτό είναι πολύ επιβλαβές για το δέρμα.

ΕΙΔΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Οι συνηθέστεροι τύποι καρκίνου του δέρματος, είναι τα βασικοκυτταρικά καρκινώματα, ακανθοκυτταρικά καρκινώματα, μελανώματα. Οι τρεις αυτοί τύποι καρκίνου του δέρματος αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των κακοηθών βλαβών στο δέρμα.

1.    ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ: Αποτελούν βλάβες πολύ χαμηλής κακοήθειας, διότι δεν κάνουν μεταστάσεις. Για το λόγο αυτό, παλαιότερα δεν θεωρούνταν καν κακοήθεις βλάβες. Παρουσιάζονται κυρίως στο πρόσωπο ή σε σημεία που εκτίθενται σε ήλιο και εξελίσσονται πολύ αργά. Όπως και σε κάθε βλάβη, όσο πιο νωρίς αφαιρεθεί, τόσο πιο εύκολη είναι η αφαίρεσή της. Η εικόνα που παρουσιάζονται είναι σαν πληγές που δεν κλείνουν, αλλά αντίθετα, με πολύ αργό ρυθμό, επεκτείνονται. Η αφαίρεσή τους, αποτελεί οριστική θεραπεία.

2.    ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΑ: Παρουσιάζονται σαν εξογκωμένες πληγές και βρίσκονται συνήθως στα χείλη και στο στόμα, αλλά μπορεί να βρίσκονται και σε οποιοδήποτε άλλο σημείο του προσώπου ή ακόμη και του σώματος. Εάν διαγνωστούν σε αρχικό στάδιο, η αφαίρεσή τους είναι και οριστική θεραπεία. Σε μεταγενέστερο όμως στάδιο μπορεί να δημιουργήσουν αρκετά προβλήματα.

3.    ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΑ: Έχουν υψηλό βαθμό κακοήθειας και παρουσιάζονται συνήθως σαν μία μαύρη επίπεδη ελιά, η οποία εξαπλώνεται μέσα σε διάστημα λίγων μηνών. Μερικές φορές μπορεί να μην είναι επίπεδη και να μην είναι μαύρη, αλλά άλλου χρώματος. Εάν η διάγνωση γίνει σε πολύ αρχικό στάδιο, τότε η αφαίρεση μπορεί να σημάνει ακόμη και οριστική θεραπεία. Η καθυστέρηση στην αφαίρεση ακόμη και λίγων μηνών, μπορεί να αποβεί μοιραία.

Η σωστή ενημέρωση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την πρόληψη και τη σωστή θεραπεία των όγκων του δέρματος. Είναι λάθος να υπάρχει απόλυτος εφησυχασμός, όπως εξίσου λάθος είναι και η υπερβολική ανησυχία. Αν το κάθε άτομο ακολουθήσει κάποιους απλούς κανόνες και επισκέπτεται το γιατρό του, κάθε φορά που έχει αμφιβολία για μία βλάβη, τότε η λύση για τον καρκίνο του δέρματος είναι εύκολη υπόθεση.